To już drugi tydzień naszego wyzwania. Już za Tobą refleksja o tym, jak planować naukę i ruszyć z regularnymi powtórkami. W tym tygodniu zastanowimy się, jak możemy uczyć się gramatyki?
Regularnie spotykam się ze stwierdzeniem, że gramatyka języka polskiego jest trudna. Niby codziennie – często nieświadomie – korzystamy z jej zasad, a jednak, jak dochodzi do testu, sprawdzianu, a nawet prostego pytania – czujemy się zakłopotani, często nie możemy znaleźć odpowiedzi. Aktualny staje się wtedy plakat Loesji – „Bądź jak język polski – z reguły wyjątkiem”.
Wszystkie powyższe twierdzenia wydają mi się jednak powierzchowne. Wprawdzie nie uważam, by gramatyka języka polskiego była prosta, jednak nie jest na tyle skomplikowana, by nie móc jej opanować, zwłaszcza w zakresie egzaminacyjnym. Podobnie jednak jak matematyki, gramatykę trzeba powtarzać regularnie, w określonej kolejności, aby wszystkie kolejne zasady miały sens.
W naszym wyzwaniu pierwszym omawianym działem będzie fonetyka. Jest to dział, który zajmuje się naszą wymową – tym, jak powinniśmy artykułować dane głoski, jakie posiadają cechy, jak na siebie wzajemnie wpływają. Pierwsze wiadomości z fonetyki zdobywamy w pierwszych latach szkoły podstawowej, natomiast całość zazwyczaj omawiana jest w 7. klasie. Na jej przykładzie omówię kilka metod nauki, które sprawdzają się u mnie.
#1 rysowanie
Dla mnie podstawowym sposobem nauki jest rysowanie. Kiedy muszę coś zrobić, czegoś nauczyć się, zaczynam szkicować mapy myśli, skojarzenia, strzałki i symbole, które ułatwiają mi opanowanie materiału. Coraz łatwiej znaleźć na rynku edukacyjnym książki, kursy lub gotowe naukowe rysnotki, a także inspiracje, które ułatwią trudne początki. Kilka przykładów z Pinteresta wklejam poniżej 🙂
 |
| źródło: Pinterest |
 |
| źródło: Facebook |
Jak uczyć się fonetyki rysując? Można wykorzystać podstawowe narzędzie, jakim jest mapa myśli, do uporządkowania materiału związanego z działem, ale także:
– rysować symbole obok konkretnych słów, przykładów;
– tworzyć krótkie komiksy, np. na podstawie typowych błędów fonetycznych;
– wymyśleć postaci („stworki”) tłumaczące dane reguły i z ich pomocą tworzyć kolejne notatki.
#2 fiszki
Wydaje mi się, że fiszki to metoda stara jak świat, jednak rzadko je widuję u uczniów, a są często bardzo pomocne, zwłaszcza, jeśli potrzebujemy szybko przypomnieć sobie określony materiał. Zasada tworzenia fiszek jest prosta – na jednej stronie piszemy pojęcie, datę, słowo, pytanie – a na drugiej oczekiwaną odpowiedź. Przy nauce fonetyki można zrobić kilka rodzajów fiszek, np.:
– podstawowe pojęcia z zakresu fonetyki;
– pary: słowo – rodzaj uproszczenia; głoska – jej charakterystyka;
– zadania, np. podaj przykład słowa, w którym występuje ubezdźwięcznienie.
Na potrzeby wyzwania przygotowałam zestaw fiszek z podstawowymi pojęciami, które możecie pobrać tu.
#3 tłumaczenie innym – wchodzenie w rolę nauczyciela
Kiedy zaczęłam uczyć w szkole, szybko przekonałam się, że nie do końca rozumiem gramatykę. Liczba pytań i przykładów, na które nie znałam natychmiastowej odpowiedzi, była całkiem pokaźna. Nie wynikało to z braków w wiedzy, ale tego, że choć znałam zasady nie rozumiem ich na tyle, by w prostej formie przekazać je dalej. Dzięki jednej z uczennic (pozdrawiam Cię Kaju ❤), która nieustannie zadawała pytania o wyjątki i najtrudniejsze przykłady, szybko udało mi się nadrobić braki.
Jeśli chcesz sprawdzić, czy rozumiesz dane zagadnienie – spróbuj je komuś wytłumaczyć. Weź zwykłą kartkę i rozrysuj, rozpisz to, czego się aktualnie uczysz. Jeśli druga osoba zrozumie i nie zajmie to całego wieczoru – jesteś na dobrej drodze. Możesz spróbować też mówić do siebie do lustra, ta metoda też działa 🙂
O metodach nauki powstanie jeszcze na pewno osobny wpis, ale może macie jakiś swój sposób na naukę? Dajcie koniecznie znać!
