Zgodnie z zapowiedzią zamieszczoną w poprzednim wpisie, kolejny tydzień wyzwania poświęcony jest Janowi Kochanowskiemu – autorowi obowiązkowemu epoki renesansu. Na etapie szkoły podstawowej omawiane są wybrane Fraszki, Treny, natomiast w szkole ponadpodstawowej – Pieśni, fragmenty Odprawy posłów greckich oraz inne Treny niż w szkole podstawowej (na poziomie rozszerzonym wymagana jest znajomość całego cyklu).
Jan Kochanowski jest według mnie autorem i prostym, i trudnym jednocześnie. Z jednej strony – mamy konkretne motywy, symbole, tematy i poglądy autora. Znając biografię poety, po przeczytaniu kilkunastu jego utworów, można dość łatwo rozeznać się, czego po kolejnym tekście można się spodziewać. Z drugiej jednak strony, barierą jest język. Staropolski, dla współczesnego odbiorcy często niezrozumiały. I według mnie to sprawia, że uczniowie za poetą z Czarnolasu raczej nie przepadają.
Od samego początku mojej pracy w szkole mierzę się z tym problemem. Jednym z rozwiązań, które uznałam za najbardziej skuteczne, jest omawianie utworów Kochanowskiego oraz opis jego postaci w porównaniu do bohaterów filmów Marvela – Dr Strange’a i Iron Mana. Ta opcja jednak ma swoje wady – bo choć zazwyczaj większość uczniów zna wymienione filmy, zdarzają się grupy, które ich nawet nie kojarzą. I niekiedy – nie da się ich na nie namówić (choć myślę, że ze szkodą dla tych zbuntowanych :)).
Mając na uwadze, że nie wszyscy tak jak ja kochają Marvelowskie uniwersum, w ramach powtórzenia proponuję obejrzenie choć jednego odcinka serialu The Crown – nagradzanego za świetne kreacje ról rodziny królewskiej. Jeśli ktoś nie ma czasu lub ochoty na tę wersję historii, równie dobry będzie film Jak zostać królem z mistrzowską rolą Collina Firtha.
Zarówno bohaterowie The Crown, Jak zostać królem, jak i Jan Kochanowski kierują się w życiu określonymi wartościami. Są wśród nich ojczyzna, Bóg – czy mówiąc precyzyjnie – religia, dobre wychowanie i życie wśród innych. Zarówno członkowie rodziny królewskiej, jak poeta czarnoleski uważali, że nie zawsze emocje są dobrym doradcą, w związku z czym należy zachować spokój, zasady, choć serce czasem mówi inaczej. Wiemy dobrze, że Kochanowski zmienia swoje spojrzenie po śmierci Urszuli – i to jest temat, który również pojawia się w The Crown, zwłaszcza w ostatnim sezonie. Coraz częściej w rodzinie królewskiej pojawia się przekonanie, że przyjęta etykieta jest nieludzka, ogranicza, a nie buduje, jest ciężarem, z którym niektóre osoby sobie nie radzą.
Przy okazji przypominania sobie twórczości Jana Kochanowskiego warto zatem sobie zadać pytanie: czy zasady, wyznawane wartości powinny ulegać zmianie? Czy warto być im wiernym niezależnie od poniesionej ceny? Jak wpływa na człowieka strata?
Oczywiście, tradycyjnie podsyłam garść materiałów powtórkowych, znalezionych w internetach i zakątkach dysku oraz zachęcam do zrobienia zadania!